Φωτιά απ' το κορμί σου κράτησε στο χέρι του ο Θεός , κομμάτι απ' τον ήλιο πού' κοψε, τη γη στολίδι μέ' στο άπειρο να βάλει κι ομορφιά σου από μακρυά γι'αυτόν είναι κρυφό καμάρι .
Τα Γιαννιώτικα χειροποίητα ασημικά είναι παγκόσμια γνωστά,ως τα καλύτερα του είδους τους.Η χειροποίητη επεξεργασία ασημιού στα Γιάννενα κάνει την εμφάνισή της στην περιοχή των Ιωαννίνων από την Βυζαντινή περίοδο,κατά την οποία ο κλάδος της ασημουργίας βρίσκεται στην ακμή της και τα προϊόντα της (σκαλιστά σκεύη,χυτά αντικείμενα,φιλιγκράν,αρχαϊκά Βυζαντινά κοσμήματα) εξάγονται σε πολλές χώρες και πόλεις (Ρωσία,Βενετία,Πράγα,Βουκουρέστι,Βελιγράδι και Βιένη).'Ενας άλλος κλάδος που αναπτύχθηκε στην ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου και έγινε πανελλήνια γνωστός,είναι η επεξεργασία και το κτίσιμο της πέτρας.Οι Ηπειρώτες "πετράδες" θεωρούνται από τους καλύτερους στο είδος τους.
ΓΙΑΝΝΕΝΑ : ΚΟΝΙΤΣΑ.
Πρώτοι κάτοικοί της από το 2500 π.Χ. ήσαν τα Ινδοευρωπαϊκά φύλα των Θεσπρωτών,των Θεσσαλών και των Μολοσσών,με κύρια απασχόλησή τους το κυνήγι ,κοντά στα τρία ποτάμια (Αώο,Βοϊδομάτι και Σαραντάπορο),που διασχίζουν την περιοχή της.Γνώρισε μεγάλη ευημερία κατά την περίοδο που ανήκε στο Δεσποτάτο της Ηπείρου και ήταν γνωστή για την εκτροφή αλόγων.
ΓΙΑΝΝΕΝΑ : ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ.
Η λέξη "Ζαγόρι" στα Σλάβικα σημαίνει "πίσω από το βουνό".Τα Ζαγοροχώρια είναι σαρανταέξι χωριά σκορπισμένα μέσα σε ένα υπέροχο ορεινό τοπίο της Πίνδου,με έλατα και πεύκα,βορειοανατολικά των Ιωαννίνων.Ειναι κτισμένα σύμφωνα με το πρότυπο του φυσικού τους τοπίου,σε έκταση χιλίων τετραγωνικών χιλιομέτρων περίπου.Χωρίζονται σε Ανατολικά Ζαγοροχώρια (Ελατοχώρι,Τρίστενο κ.α.),σε Κεντρικά Ζαγοποχώρια (Βίτσα,Μονοδένδρι,Βρυσοχώρι,Δίλοφο Ελάτη,Λεπτοκαριά κ.α.) και σε Δυτικά Ζαγοροχώρια (Μεγάλο και Μικρό Πάπιγκο,Βίκος κ.α.).
ΓΙΑΝΝΕΝΑ : ΜΕΤΣΟΒΟ.
Το γραφικό Μέτσοβο βρίσκεται στην ανατολική πλευρά των Ιωαννίνων.Διατηρεί την γραφικότητα και τον παραδοσιακό χαρακτήρα του,με ένα ασυναγώνιστο φυσικό κάλλος,σε υψόμετρο χιλίων διακοσίων μέτρων.Η πόλη του Μετσόβου είναι κτισμένη αμφιθεατρικά στις ψηλότερες βουνοκορφές της Πίνδου .Με τη φροντίδα ευεργετών της και κυρίως του Ευάγγελου Αβέρωφ και του ιδρύματος Τοσίτσα,έχει μετατραπεί σε μια πανεμορφη κωμόπολη,με λιθόστρωτα καλντερίμια και τη φύση στα καλύτερά της,ιδίως τους χειμερινούς μήνες με τα χιονισμένα τοπία της.Πασίγνωστη είναι και η παραδοσιακή κουζίνα της και τα γαλακτοκομικά προϊόντα της(φέτα Μετσόβου).
ΓΙΑΝΝΕΝΑ : ΤΖΟΥΜΕΡΚΑ
Η περιοχή των Τζουμέρκων αποτελεί ένα απείρου κάλλους απόκρυμνο γεωγραφικό ανάγλυφο,με δυσπρόσιτα βουνά και βαθιά φαράγγια.Κατοικήθηκε από τους αρχαίους χρόνους,την εποχή του χαλκού,από τους Αθαμάνες,που σαν φιλοπόλεμοι που ήσαν έκτισαν πολλά φρούρια σε διάφορες περιοχές,όπως στην Πλάκα,στοΚαλέντζι κ.α.Στη συνέχεια περιήλθαν στην κυριαρχία του Πύρρου,των Μακεδόνων,των Ρωμαίων και των Τούρκων.Γνώρισαν μεγάλη άνθιση την εποχή του Δεσποτάτου της Ηπείρου(1204-1430μ.Χ.)
ΓΙΑΝΝΕΝΑ : ΔΩΔΩΝΗ (Μαντειο)
Η περιοχή της Δωδώνης βρίσκεται εικοσιδύο χιλιόμετρα από την πόλη των Ιωαννίνων.Είναι απείρου φυσικού κάλλους.Θεωρείται η κοιτίδα των Ελληνόφωνων φυλών.Είναι ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους,με το αρχαιότερο και ένα από τα σημαντικότερα μαντεία,καθώς και με το μεγαλύτερο αρχαίο θέατρο.Το ιερό ήταν αφιερωμένο στη λατρεία της θεάς Γης,του θεού Δία και της θεάς Δρυός.Καταστράφηκε αρχικά από τους Αιτωλούς και μετά από τους Ρωμαίους.
ΓΙΑΝΝΕΝΑ : ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΕΡΙΝΩΝ ΟΜΟΙΟΜΑΤΩΝ ( Π.ΒΡΕΛΛΗ -Aρματωλοι και κλευτες)
Το μουσείο κέρινων ομοιωμάτων του καλλιτέχνη Παύλου Βρέλλη βρίσκεται σε απόσταση δώδεκα χιλιομέτρων από τα Γιάννενα.Στους χώρους του αναπαριστάνωνται με κέρινα ομοιώματα μοναδικής καλλιτεχνίας γεγονότα και πρόσωπα της προεπαναστατικής και επαναστατικής περιόδου του 1821 και της περιόδου του Β' Παγκοσμίου πολέμου.
ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΣΗ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
Ο νομός των Ιωαννίνων καταλαμβάνει το βόρειο τμήμα της Ηπείρου και είναι ένας από τους τέσσερεις νομούς της,με σύνορα την Αλβανία,την Καστοριά,τα Γρεβενά,τα Τρίκαλα,την 'Αρτα,την Πρέβεζα και τη Θεσπρωτία.'Εχει πηθυσμό 170000 κατοίκους περίπου.Το μεγαλύτερο τμήμα της καλύπτεται από βουνά της οροσειράς της Πίνδου.'Εχει σημαντικά φαράγγια,από τα οποία ξεχωρίζουν του Αώου,του Αράχθου και του Βίκου,μεγάλα ποτάμια,όπως ο Αώος,ο Λούρος,
ο 'Αραχθος,ο Αχέροντας και ο Κάλαμος,καθώς και μικρές λίμνες,όπως η Παμβώτιδα,οι δρακόλιμνες(απομεινάρια των παγετώνων),η λίμνη της Ζαραβίνας και των πηγών του Αώου.Η χλωρίδα και η πανίδα της περιλαμβάνει σπάνια είδη,καθώς και η ιχθυοπανίδα των ποταμών της.Στην περιοχή της Κόνιτσας και του Σαραντάπορου ποταμού διαθέτει ιαματικές πηγές,μοναδικές
στην Ελλάδα.Σημαντικότερα από τα μέρη της είναι τα Ζαγοροχώρια,το Μέτσοβο,τα Τζουμέρκα,η Δωδώνη και η Κόνιτσα.
Ιωαννινα :"Λιγα λoγια για τη μακραιωνη,πολυταραχη και λαμπρη Ιστοριας τους ".
Η ευρύτερη περιοχή στα Γιάννενα ( 'Ηπειρος ) κατοικείται από την Μέση Παλαιολιθική περίοδο ( πριν από 39000 χρόνια ),όπως προκύπτει από τα αρχαιολογικά ευρήματα ( λίθινα εργαλεία ) στο σπήλαιο της Καστρίτσας.Κατά την Ανώτερη Παλαιολιθική περίοδο ( πριν από 32000-7000 χρόνια ),όπως φαίνεται από τα αρχαιολογικά ευρήματα στη θέση Κλειδί της κοιλάδας του Βοϊδομάτη,στην περιοχή έζησαν νομάδες,κυνηγοί και καρποσυλλέκτες.Κατά την Μεσολιθική και Νεολιθική περίοδο ( πριν από 6000-4000 χρόνια ) κατοικείται από ημινομάδες,γεωργούς και κτηνοτρόφους,όπως φαίνεται από τα ευρήματα στην 'Ελαφο,τους Γεωργάδους και τους Μελιγούς. Κατά την εποχή του Χαλκού ( πριν από 3000 χρόνια ) στην περιοχή ζούσαν οι Θεσπρωτοί ( 'Ελλοπες ή Σελλοί ή Γραικοί ).Κατά την Μυκηναϊκή περίοδο ( τον 8ο αιώνα ) οι κάτοικοι της πεδιάδας των Ιωαννίνων είχαν εμπορικές σχέσεις με τις Μυκήνες.Κατά τους Βυζαντινούς χρόνους τα Γιάννενα απετέλεσαν τη Ρωμαϊκή Επαρχία της Παλαιάς Ηπείρου, με πρωτεύουσα την Νικόπολη.Κατά τον 5ο-6ο αιώνα μ.Χ. κτίζεται η πόλη των Ιωαννίνων στη θέση που βρίσκεται σήμερα και αποκτά μεγάλη ανάπτυξη καθ'όλη τη διάρκεια της Βυζαντινής εποχής.Τον ενδέκατο αιώνα μ.Χ.στην περιοχή των Ιωαννίνων οχυρώθηκε ο Νορμανδός στρατηγός Βοημούνδος,περιμένοντας να αναμετρηθεί με τον αυτοκράτορα Αλέξιο Α' Κομνηνό Δούκα.Το 1204 ιδρύθηκε στην ευρύτερη περιοχή των Ιωαννίνων,από τον Μιχαήλ Α' Κομνηνό Δούκα το Δεσποτάτο της Ηπείρου,με συμαντικότερη του πόλη τα Ιωάννινα και πρωτεύουσά του την 'Αρτα. Μετά τη Βυζαντινή εποχή ( 13ο -14ο αιώνα μ.Χ.) ιδρύθηκαν τα πρώτα μοναστήρια στο νησί της Παμβώτιδας λίμνης με ταυτόχρονη ανάπτυξη της αργυροχρυσοχοϊας στην περιοχή τωνΙωαννίνων.Το 1430 τα Γιάννενα καταλαμβάνονται από τους Τούρκους.Το 1820-21 καταστρέφονται από πυρκαγιά, κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του Αλή Πασά από τον Οθωμανικό στρατό και η περιοχή της Ηπείρου λεηλατείται από τους Τουρκαλβανούς.Με τις δωρεές των Ηπειρωτών ( Γ. Αβέρωφ,Α.Αρσάκη,
Ι.Γεννάδιο,Ε.και Κ.Ζάππα,αδελφών Ριζάρη,Σ. και
Γ.Σίνα,Γ.Σταύρου ,Ν.Στουρνάρα,Μ.Τοσίτσα,Γ.Χατζηκώστα κ.α.) τα Γιάννενα
αναπτύχθηκαν και πάλι σε σημαντικό οικονομικό κέντρο του νεοσύστατου Ελληνικού κράτους.Με τις δωρεές Ηπειρωτών ευεργετών κτίστηκαν και στην Αθήνα πολλά κοινωφελή Ιδρύματα και κτίρια,όπως το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών,το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο,η Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων,η Γεννάδιος Βιβλιοθήκη,το Αστεροσκοπείο Αθηνών,η Σιναία Ακαδημία Αθηνών,το Αρσάκειο Παρθεναγωγείο,η Ριζάρειος Εκκλησιαστική Σχολή,η Εθνική Τράπεζα Αθηνών,το Νοσοκομείο Ευαγγελισμός,το Ζάππειο Μέγαρο,η Μητρόπολη Αθηνών,το Καλλιμάρμαρο Παναθηναϊκό Στάδιο κ. α.
Στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο η περιοχή τωνΙωαννίνων μετατράπηκε σε πεδίο σφοδρών μαχών,με αποτέλεσμα την καταστροφή τους από τους Γερμανούς.
Μετά την απελευθέρωσή τους,το 1918,πολλοί ηπειρώτες αναγκάστηκαν να
μεταναστέψουν στη Γερμανία και την Αμερική,με αποτέλεσμα πολλά χωριά
της Ηπείρου να ερημώσουν.
Για τα Ψαρα- πινακας ςοναπ " αργοναυτες ".
`Οταν οι λέξεις στίχοι γίνονται και ποίημα οι στίχοι,ύμνος παλληκαριάς νά`ναι για τα Ψαρά,τό`ταξε η τύχη.Και τότε `γώ,αργοναύτης ψαριανός θέλω να γίνω,μορφές ηρωϊκές να συναντήσω και στη ψυχή μου παντοτινά να τις κρατήσω.
Ψαρα:"Στου λιμανιου την ακρη"
Σου λιμανιού την άκρη τα φύλλα σου μη ρίχνεις πικροδάφνη,μ`αυτά στεφάνι αθάνατο έπλεξες για πεντακόσια παλληκάρια ψαριανά στη Μαύρη Ράχη.
Ψαρα:"οταν ο χρονος ζωγραφιζει"
`Οταν ο χρόνος ζωγραφίζει,μπροστά στο θαύμα του έργου του κι ο Θεός γονατίζει.
Ψαρα : " Συνθεση ομορφιας "
`Οταν ο άνθρωπος δεν μπορεί το χθες από το σήμερα να χωρίσει,τότε η φύση έρχεται την ομορφιά να του χαρίσει και πως η ζωή είναι ένα πέρασμα να του θυμίσει.
Ψαρα : " Μικρη Βουλη ".
Μικρή βουλή,που ψαριανό αέρα αναπνέεις,τους βουλευτές σου περιμένεις,στους ήρωες που ανέθρεψες φόρο τιμής να αποδώσουν,γιατί με τη θυσία τους στο κάστρο της Μαύρης Ράχης,την οικουμένη δίδαξαν,πως δίχως αγάπη,ελπίδα,πίστη και ιδανικά οι αργοναύτες δεν μπορούν να επιβιώσουν,οι γοργόνες τον Μέγα Αλέξανδρο ν`ανταμώσουν κι άνθρωποι με το Θεό να φιλιώσουν.
Ηλιοβασιλεμα στα ψαριανα νερα.
Με την πυρόμορφη θωριά σου γοργόνες ανασταίνεις , τις ψυχές μαγεύεις.
Ψαρα : " Ιστορια με θυσιες και δοξα ".
Η ιστορία των Ψαρών ξεκινά από το 3000 π.Χ. Στην αρχαιότητα τα Ψαρά ήταν γνωστά ως Ψύρα,Ψυρία και Ψυρίη κατά τον `Ομηρο.Οι αρχαιολογικές ανασκαφές έφεραν στο φως στο Αρχοντίκι (ανατολικές ακτές) ευρήματα
Μυκηναϊκού οικισμού.Από τις αρχές των Μυκηναϊκών χρόνων οι Ψαριανοί
κατέκτησαν τη θάλασσα και από τα τέλη του 5ου π. Χ. αιώνα τη μετέτρεψαν σε γέφυρα επικοινωνίας και μεταφορών μεταξύ Μ.Ασίας και Ηπειρωτικής Ελλάδας. Κατά τον 17ο μ.Χ. αιώνα πολλοί Πηλιορείτες και Ηπειρώτες είχαν εγκατασταθεί στο νησί των Ψαρών και μαζί με τους ντόπιους κατοίκους
στράφηκαν προς τη θάλασσα και απέκτησαν αξιόλογο εμπορικό στόλο.
Κατά την περίοδο 1770-1774 μ.Χ.συνεργάστηκαν με τους Ρώσους και
εξόπλισαν τα καράβια τους.`Οταν έφυγαν οι Ρώσοι,οι Ψαριανοί γνώρισαν
μεγάλους διωγμούς από τους Τούρκους ,χωρίς όμως να καμφθούν.
Με την έναρξη της Επανάστασης του 1821 είχαν οργανωθεί σε μεγάλο βαθμό, πήραν ενεργό μέρος στον αγώνα κατά των Τούρκων και τους προκάλεσαν
μεγάλες απώλειες.
Η τραγικότερη ιστορική στιγμή των Ψαρών ήταν το ολοκαύτωμα της Μαύρης
Ράχης ,στις 21 Ιουνίου 1822.Τότε η πόλη των Ψαρών έπεσε στα χέρια των Τούρκων .`Οσοι από τους αμάχους δεν σκοτώθηκαν,έφυγαν με πλοία και
εγκαταστάθηκαν στην Αίγινα,στο Ναύπλιο και στη Μονεμβασιά.Πεντακόσιοι
περίπου Ψαριανοί κλείστηκαν στο μικρό φρούριο του Παλιόκαστρου (στη Μαύρη Ράχη), αποφασισμένοι να μη παραδοθούν αλλά να πέσουν πολεμώντας.Εκεί έδωσαν την τελευταία τους πνοή και έγιναν ολοκαύτωμα για την απελευθέρωση της πατρίδας.Η Μαύρη Ράχη,που αποθανάτισε ο ποιητής Δ.Σολωμός,έμεινε στη συνείδηση των ανθρώπων σαν σύμβολο θυσίας και ύψιστης ηρωικής προσφοράς προς την ελευθερία.Στις 20 Ιουνίου 1824,αποβιβάστηκε στο νησί ο αιγυπτιακός στόλος,με αποτέλεσμα την πλήρη καταστροή του.Οσοι από τους 20.000 πρόσφυγες και 1.200 Θεσσαλούς οπλοφόρους που υπήρχαν τότε στο νησί επέζησαν,έφυγαν και συνοικίστηκαν στην Ερέτρια,που την ονόμασαν " Νέα Ψαρά".
Στις 22 Οκτωβρίου 1912 ,το ελληνικό αντιτορπιλικό " Ιέρας " αποβίβασε άγημα στα Ψαρά και τα απελευθέρωσε.Πολλοί τότε πρόσφυγες γύρισαν
στο νησί .Σήμερα το νησί αριθμεί γύρω στους 450 κατοίκους.
Αξιοθέατα αρχαία αποτελούν:
.Το Παλιόκαστρο,στη άκρη της χερσονήσου,που κτίστηκε τον 15ο μ.Χ.
αιώνα από εποικιστές των Ψαρών.
. Το μοναστήρι της Κοίμησης της Θεοτόκου,στην κορυφή του Προφήτη Ηλία.
Ο χρόνος της ίδρυσής του είναι άγνωστος και στην εκκλησία του υπάρχουν
δυο μαρμάρινες πλάκες με ανάγλυφες παραστάσεις δικέφαλων αετών.Στην
εκκλησία φυλάσσονται σπάνια ιερατικά βιβλία,τυπωμένα στη Βενετία και
στη Μόσχα την περίοδο 1770-1840 μ.Χ.
. Μυκηναϊκοί τάφοι (13ου αιώνα π.Χ.) και ίχνη οικισμού στην τοποθεσία
Αρχοντική,που βρέθηκαν το 1962.
Ψαρα :" η γαληνη της μοναξιας "
Γαλήνη της μοναξιάς,που την αγάπη φέρνεις,για να καλύψω της ψυχής μου το κενό,κανένα δεν αναζητώ Θεό,μα τον άνεμο π'ασταμάτητα χτυπά τα μαυρόφωτα βράχια σου Ψαρά.
Γεωγραφικη θεση και συνθεση των Ψαρων.
Τα Ψαρά αποτελούν σύμπλεγμα νησιών και βραχονησίδων,δυτικά της Χίου.Το μεγαλύτερο νησί του συμπλέγματος ονομάζεται "Ψαρά",έχει μήκος 6 μίλια(από Βορά προς Νότο),πλάτος 5 μίλια,περίμετρο 16 μίλια και έκταση 40 τ.χιλιόμετρα.`Αλλα μικρότερα νησιά του συμπλέγματος είναι τα Αντί-ψαρα,Πρασονήσι,Αϊ Νικολάκη,Δασκαλιό,Χελώνα,Μεσιακό και βραχονησίδεςείναι οι Καλόγεροι.`Ολη η έκταση του συμπλέγματος ανέρχεται στα 65 τ.χιλιόμετρα περίπου.Τα Ψαρά μαζί με τη Χίο και τις Οινούσες(προς τα ανατολικά της) αποτελούν τον Νομό Χίου.
Ψαρά : " δικαιωμα στην ελευθερια ".
Ποτάμι έτρεξε το αίμα στη Μαύρη Ράχη " το 21 ".Μνημείο σπάνιας ανδρείας στήθηκε στις καρδιές της κοινωνίας,που περίτρανα διαλαλεί πόσο βαρύ `ναι το τίμημα της ελευθερίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου